Perfekt - Thì quá khứ hoàn thành (Chi tiết)

📌 Thì Perfekt được sử dụng phổ biến trong văn nói và văn viết không trang trọng để mô tả hành động đã xảy ra trong quá khứ. Để hình thành Perfekt, chúng ta cần hai thành phần chính: trợ động từ (haben/sein) và Partizip II của động từ chính.

Thì Perfekt tương đương với thì quá khứ đơn trong tiếng Việt nhưng mang sắc thái hoàn thành.

---

1. Công thức xây dựng câu ở thì Perfekt

Ví dụ:

Ich habe gestern ein Buch gelesen.
(Hôm qua tôi đã đọc một cuốn sách.)

Er ist nach Berlin gefahren.
(Anh ấy đã đi Berlin.)

Hast du gestern Deutsch gelernt?
(Hôm qua bạn có học tiếng Đức không?)

Lưu ý:

• Trợ động từ (haben/sein) luôn đứng ở vị trí thứ 2 trong câu.
• Partizip II luôn đứng ở cuối câu.

---

2. Chia động từ chính ở dạng Partizip II

2.1. Nhóm động từ có quy tắc (Regelmäßige Verben)

Nguyên thể (Infinitiv)	Partizip II	Nghĩa
machen	gemacht	làm
lernen	gelernt	học
spielen	gespielt	chơi

Ví dụ:

Ich habe Fußball gespielt.
(Tôi đã chơi bóng đá.)

Er hat Deutsch gelernt.
(Anh ấy đã học tiếng Đức.)

---

🔹 Động từ có quy tắc kết thúc bằng -t, -d, -fn, -dn, -chm, -tm, -gn

👉 Thêm "e" vào trước -t để dễ phát âm

Nguyên thể (Infinitiv)	Partizip II	Nghĩa
arbeiten	gearbeitet	làm việc
baden	gebadet	tắm
zeichnen	gezeichnet	vẽ

Ví dụ:

Er hat in einer Firma gearbeitet.
(Anh ấy đã làm việc ở một công ty.)

Wir haben ein Bild gezeichnet.
(Chúng tôi đã vẽ một bức tranh.)

---

2.2. Nhóm động từ bất quy tắc (Unregelmäßige Verben)

Nguyên thể (Infinitiv)	Partizip II	Nghĩa
gehen	gegangen	đi
kommen	gekommen	đến
trinken	getrunken	uống
schreiben	geschrieben	viết
sehen	gesehen	nhìn

Ví dụ:

Er ist nach Hause gegangen.
(Anh ấy đã đi về nhà.)

Ich habe einen Brief geschrieben.
(Tôi đã viết một lá thư.)

---

3. Khi nào dùng "sein" và "haben" trong Perfekt?

📌 Hầu hết động từ dùng với "haben". Nhưng một số động từ chỉ sự di chuyển hoặc thay đổi trạng thái sẽ dùng với "sein".

🔹 Dùng "haben" khi động từ có tân ngữ trực tiếp (Akkusativ)

Đa số động từ thường, bao gồm:

• Động từ diễn tả hoạt động bình thường (machen, lernen, arbeiten, essen, trinken...).
• Động từ có tân ngữ trực tiếp (Akkusativobjekt).

Động từ	Partizip II	Ví dụ
kaufen	gekauft	Ich habe ein Auto gekauft. (Tôi đã mua một chiếc xe.)
essen	gegessen	Er hat eine Pizza gegessen. (Anh ấy đã ăn một cái pizza.)
lesen	gelesen	Wir haben ein Buch gelesen. (Chúng tôi đã đọc một cuốn sách.)

---

🔹 Dùng "sein" khi động từ thể hiện sự di chuyển hoặc thay đổi trạng thái

Dùng với các động từ diễn tả sự di chuyển hoặc thay đổi trạng thái, bao gồm:

• Động từ di chuyển từ nơi này đến nơi khác (gehen, fahren, fliegen, kommen, reisen...).
• Động từ thay đổi trạng thái (aufwachen, einschlafen, sterben...).

Động từ	Partizip II	Ví dụ
gehen	gegangen	Er ist in die Stadt gegangen. (Anh ấy đã đi vào thành phố.)
kommen	gekommen	Sie ist nach Hause gekommen. (Cô ấy đã về nhà.)
aufstehen	aufgestanden	Ich bin früh aufgestanden. (Tôi đã dậy sớm.)

---

🔹 3 động từ đặc biệt luôn đi với "sein"

📌 Ba động từ đặc biệt này luôn đi với "sein" dù không có sự di chuyển thực tế:

Động từ	Partizip II	Nghĩa
sein	gewesen	đã là
bleiben	geblieben	đã ở lại
werden	geworden	đã trở thành

Ví dụ:

Er ist Arzt geworden.
(Anh ấy đã trở thành bác sĩ.)

Ich bin in Deutschland gewesen.
(Tôi đã từng ở Đức.)

Sie ist zu Hause geblieben.
(Cô ấy đã ở nhà.)

---

🎯 5. Tổng Kết

---